Tinnitus is de term die gebruikt wordt voor het horen van een piep, ruis of ander geluid dat niet afkomstig is van buitenaf maar “in je eigen hoofd/oor/oren zit”. De klachten kunnen variëren van een lichte irritatie tot concentratieproblemen en zelfs zware slaapproblemen of depressiviteit. In veel gevallen is er ook sprake van hyperacousis. Dat is als een persoon zich stoort aan allerlei externe geluidsbronnen.
Hoe ontstaat tinnitus?
De meeste personen die tinnitus krijgen kunnen zelf geen oorzaak aanwijzen: “Het was er ineens!”. Toch zijn er bij de meeste personen met tinnitus overeenkomstige factoren aanwezig die kunnen leiden tot tinnitus. Belangrijkste voorbeelden van deze factoren zijn slechter horen (bepaalde tonen), periodes van stress en/of slechter slapen en de manier waarop (onbewust) met dit nieuw ontstane geluid wordt omgegaan. Hoe dat in elkaar zit leest u hieronder.
Tinnitus ontstaat meestal als gevolg van een gehoorbeschadiging, ouderdomsdoofheid of overbelasting van het gehoor door bijvoorbeeld harde muziek of een harde knal. Omdat men dan tijdelijk of permanent minder goed hoort, proberen de hersenen dit te compenseren door de zenuwen extra gevoelig te laten reageren op geluid. Daarnaast proberen ze het ontbrekende geluid in te vullen. Meestal zijn het de hoge tonen die ontbreken en “ingevuld” worden. Dit vermogen van het brein om zich aan te passen aan veranderingen heet neuroplasticiteit en kan resulteren in (tijdelijke) overgevoeligheid voor geluiden (hyperacousis) en/of oorsuizen (tinnitus). Een voorbeeld van dit fenomeen dat iedereen kan overkomen is het intens belasten van je oren door bijvoorbeeld een concert te bezoeken waar de muziek heel hard staat of een harde knal van vuurwerk. Dat resulteert meestal in oorsuizen gedurende paar uur.
Bij ouderdomsdoofheid gaat dit proces geleidelijk op met gewenning en daarom hebben de meeste mensen met gehoorproblemen geen last van oorsuizen. Hoe komt het dat sommigen daar wel last van hebben? In sommige gevallen wordt dit mechanisme overactief, wat leidt tot aanhoudende overgevoeligheid voor geluid (hyperacousis) en aanhoudende aanwezigheid van het nieuw gevormde geluid: tinnitus. Dit mechanisme is vooral overactief tijdens perioden van stress, slecht slapen, pijn, gebrek aan lichamelijke en psychische conditie.
Een andere belangrijke oorzaak van het in standhouden van tinnitus is de betekenis die je aan tinnitus geeft. Bij degenen die tinnitus (onbewust) neutraal bestempelen is meestal sprake van een normaal beloop in tijd, dat wil zeggen: steeds minder hinder van tinnitus en steeds minder tinnitus horen, op een gegeven moment ook “vergeten te horen”. Degenen die tinnitus (onbewust) als negatief of bedreigend bestempelen ervaren vaak in toenemende mate hinder van tinnitus en toename van de luidheid van tinnitus. Door therapie en educatie is het beloop vaak positief te beïnvloeden.
Vaak is er een relatie tussen kaak(pijn), nek(pijn) en tinnitus. Soms kan door het openen van de mond het volume of de frequentie van de tinnitus beïnvloed worden, bijvoorbeeld door de kaak naar voren te bewegen of de kiezen op elkaar te klemmen. Tinnitus kan soms ook door nek-, hoofdbewegingen of hoofdposities veranderen, bijvoorbeeld bij het naar voren bewegen van het hoofd, bukken of een zijwaartse positie. De precieze werking van de relatie tussen tinnitus, kaak en nek is niet bekend hoewel er verschillende zeer aanneembare theorieën over zijn.
Behandeling
Helaas krijgen nog steeds veel tinnituspatiënten te horen dat er niets aan hun aandoening te doen is en dat ze er mee moeten leren leven. Op internet en in de media zie je enerzijds verhalen over de meest extreem uit de hand gelopen gevallen en anderzijds berichten over wonderbehandelingen waarmee totale genezing wordt beloofd. Er wordt veel onderzoek gedaan naar behandeling van tinnitus en hyperacousis. Hoewel er soms veelbelovende resultaten worden bereikt, bestaan er in het algemeen nog geen medische behandelingen. Wel bestaan er behandelingen waarmee de last die de patiënt heeft van het tinnitusgeluid aanzienlijk verminderd kan worden.
Behandeling in onze praktijk bestaat uit het wegnemen van factoren die tinnitus in stand houden en/of verergeren:
- Behandeling van kaak- en nekklachten/dysfuncties. Als uit kaakonderzoek blijkt dat het kaakgewricht en de spieren een mogelijke rol spelen, wordt orofaciale fysiotherapie gestart: aandacht aan mondgewoonten, adviezen om het kauwstelsel te ontlasten, correctie van de nek-, kaak- en tongpositie, ontspanningstechnieken voor de kaak, massage, automassage en rektechnieken voor de kauw- en nekspieren.
- Behandeling van slaapproblemen. Bij slaapproblemen wordt altijd gewerkt aan slaapherstel. Voor meer informatie over de behandeling van slaapproblemen klik hier. Behandeling van slaapproblemen is zinvol, ook al vindt u dat de slaapproblemen het gevolg zijn van oorsuizen.
- Verbeteren van lichamelijke conditie. Soms is herstel van de lichamelijke conditie nodig. Hiervoor volgt een plan op maat, vaak in samenwerking met onze paramedisch fitnessinstructeur/leefstijlcoach.
- Ontspanningstherapie en ademhalingsoefeningen.
- Tinnituseducatie en therapie gericht op het verbeteren van omgaan met tinnitus is een belangrijk onderdeel van de behandeling. In sommige gevallen, maar altijd in overleg met u, wordt hiervoor een psycholoog geraadpleegd. De samenwerkende psychologen zijn gevestigd in Medisch Centrum Veluwse Poort in Ede en hebben ervaring met tinnitus.
Voor behandeling van tinnitus en/of begeleiding bij tinnitus in Ede kunt u terecht bij Medisch Centrum Veluwse Poort in Ede. Behandeling is vooral zinvol als tinnitus gepaard gaat met nekklachten, kaakklachten, bruxisme en slechte nachtrust.
Therapie voor tinnitus wordt bij Fysiopraktijk Veluwse Poort uitgevoerd door Sanjin Azabagic.
Fysiopraktijk Veluwse Poort in Ede
